The Identification of Stereotypes in the Artistic Text
(On the Basis of Ukrainian, Polish and British Realist Prose)
DOI:
https://doi.org/10.24297/jal.v9i1.7425Keywords:
Stereotype, Prototype, Cognitive Reference, Artistic Text, Worldview,Verbalization, Conventionality, Communicative Relevance.Abstract
Stereotypes are an extremely complex object of research. Mental construction cannot be static. Old stereotypes slowly change, new ones appear and with the help of various codes (linguistic, cultural, literary) the author encrypts all of this into the artistic text. Besides the existence of linguistically expressed but not linguistically fixed stereotypes in artistic texts, stable stereotypes undergo different modifications of sense and verbalization forms. The ultimate goal of the research is to identify the factors which determine the form and the meaning of stereotypes verbalizers; to carry out a functional differentiation of linguistic signs that refer to these conventional referents in Ukrainian, Polish and British realist prose. Stabilized stereotypes are fixed by nominations of different structural and semantic complexity. Within the limits of the semantic structure of a nomination there is a hierarchy of semantic features: their typicality, frequency of functioning and, hence - stereotypicality - decreases from the center towards the periphery. In the core zone, semantics of a stereotype coincides with the semantics of a prototype. Stereotypes with different degree of conventionality and communicative relevance are explicated in artistic texts with the help of structurally different nominative and communicative units.
Downloads
References
Ahapkina, Tatiana (red.), 2013, Slavianskaia etnolynhvystyka (Slavic ethnolinguistics). Byblyohrafyia (bibliography), izd. 4, Moskva. Print.
Ajdaci?, Dejan, 2006, Etnolingwistyka w Serbii, „Etnolingwistyka” 18, s. 67-75. Print.
Alefyrenko N. F. Sovremennye problemy nauki o yazyke (Modern problems of the science of language). Moskva. 2005. – 416 s. Print.
Anusiewicz, Janusz. Problematyka j?zykowego obrazu ?wiata w pogl?dach niektórych j?zykoznawców I filozofów niemieckich XX wieku. [w:] "Czerwona Seria" Instytutu Filologii Polskiej UMCS; t 12.- Lublin, 1999., s. 261-289., 297 s. Print.
Anusiewicz, Ja. D?browska A., Fleischer M. ?J?zykowy obraz ?wiata i kultura : projekt koncepcji badawczej (Intertextuality in the Ukrainian Political Discourse).? J?zykowy obraz ?wiata i kultura. Wroc?aw, 2000. 11-44. Print.
Bartmi?ski J. Stereotypy mieszkaj? w j?zyku. Scriptores Scholarum R. 6, nr 2/3(19/20), wiosna/lato 1998. Print.
Bartmi?ski J., Panasiuk J. Stereotypy j?zykowe. [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Pod red. Jerzego Bartmi?skiego. Wroc?aw, 1993, s. 366. Print.
Bartmi?ski, Jerzy (red.), 1980, S?ownik ludowych stereotypów j?zykowych. ZeszyWydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego. Print.
Bartminski, Jerzy, 1986, Czym zajmuje siç etnolingwistyka? // Akcent. 1986. ?26. S. 16-22. Print.
Bartmi?ski, Jerzy, 2012, J?zykowe podstawy obrazu ?wiata, Lublin. Print.
Bartmi?ski, Jerzy. Nasi s?siedzi w oczach stzdentów (Z bada? nad stereotypami narodowymi) [w:] Narodystereotypy. Pod red. T. Walas. Kraków, 1995. S. 259-260. Print.
Bartmin'skij, Ezhy. Stil kak znak. Deryvatsyonnaia kontseptsyia stylia. Yazykovoj obraz mira: ocherki poe'tnolingvistike (Language image of world). Perevod s pol'skogo. Indrik. Moskva. (2005): 320-342. Print.
Bartminskiy E. Yazykovoi obraz mira: ocherki po etnolynhvistike (Language image of the world: essays on ethnolinguistics): Moskva, 2005. Print.
Batsevych, Florii. Narysy z linhvistychnoi prahmatyky (Essays on linguistic pragmatics). Lviv, 2010. – 336 s. Print.
Burak V. V. Subznakova fiksatsiia linhvokulturnoho zmistu v pokhidnykh nominatsiiakh rodychiv (na materialiukrainskoi ta polskoi mov druhoi polovyny XIX stolittia) (Subsign fixation of linguistic and cultural content in the nominations of relatives (on the material of the Ukrainian and Polish languages of the second half of the nineteenth century). // Linhvistychni studii. Vyp. 34. – Donetsk. 2017., s.85-100. Print.
Chlebda, Wojcech. Sytereotypy jako jedno?? j?zyka, myszlenia i dzia?ania. Stereotyp jako przedmiot lingwistyki : teoria, metodologia, analizy empiryczne .- Wroc?aw, 1998 [Wy?wietl]. Strony: 31-41. Print.
Demiankov V. Z. Dominiruyushchye linhvisticheskie teorii v kontse XX veka (Dominant linguistic theories at the end of the twentieth century) // Yazyk i nauka kontsa XX veka: Sb. st. pod. red. Yu. S. Stepanova. – Moskva., 1995. – 239-320 s. Print.
Doroszewski, Witold. S?ownik J?zyka Polskiego. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1997. Web.
G?az Adam, 2015, Etnolingwistyka daleka i bliska, „Etnolingwistyka” 17, s. 7-20. Print.
Houlbrooke, Ralph. The English Family. Themes in British Social History. Personal education. New York. (2013): 265. Print.
Hromiak, Roman and Kovaliv, Yurii. Literaturoznavchyi slovnyk-dovidnyk (Literary dictionary-reference book). «Akademiya». Kyiv. (2007): 752. Print.
Hurford J. R., Heasley B. Semantics: a coursebook. Cambridge: Cambridge5University Press, 1983. Print.
Ivanova S. V. Linhvokulturolohicheskiy aspekt issledovaniia yazykovykh edinits (Linguistic and cultural aspect of the study of language units). Ufa, 2003. — 367 s. Print.
Kardela, Henryk. Tak zwana gramatyka kognitywna a problem stereotypu. Etnolingwistyka, t. 1. 1988. Wyd. UMCS. Lublin. s. 42. Print.
Kiklewicz, Aleksandr. Pragmatyczne aspekty J?zykowego obrazu ?wiata. [w:] J?zyk. Komunikacja. Wiedza. Mi?sk: Prawo i ekonomika, 2006. S. 319-339. Print.
Kognitywizm w ?wietle innych teorii, pod red. Olgi Soko?owskiej, Danuty Stanulewicz, Gda?sk. 2006, s. 209-226. Print.
Konotacja semantyczna – strukturalistyczna czy kognitywna? // J?zykoznawstwo kognitywne III.
Konotacja: praca zbiorowa / pod red. Jerzego Bartmi?skiego, Wzd. UMCS, Lublin, 1988., 202 s.
Krawczyk, Anna. J?zyk ?ród?em wiedzy o cz?owieku. [w:] Etnolingwistyka, t.2. s. 29-38. Print.
Krysin L. P. Etnostereotipy v sovremennom yazykovom soznanii: k postanovke problemy (Ethnostereotypes in modern linguistic consciousness: to the formulation of the problem) // Filosofskie I linhvokulturolohicheskie problemy tolerantnosti. Ekaterynburh, 2003. Print.
Kubryakova, Elena. Nominativnyy aspekt rechevoy deyatel'nosty (Nominative aspect of speech activity). Moskva: Nauka, 1986., — 159 s. Print.
Kubryakova, Elena. “Evolyutziya Lingvisticheskih Idey vo Vtoroy Polovine XX veka (Evolution of linguistic ideas in the second half of the 20 th century)”. Yazyk I Nauka kontsa XX veka (Language and science in the late 20 th century). Moskva: Rossiyskiy Gosudarstvennyy Universitet, 1995. Print.
Kubryakova, Elena. Tipy yazykovykh znacheniy (Language meanings tipes). Moskva: Nauka, 1981. Print.
Laionz Dzh. Linhvisticheskaia semantika: vvedenie (Linguistic semantics: introduction). ?oskva., 2003., s. 111. Print.
Lakoff, Dzhordzh. Zhenshchiny, ogon' i opasnye veshchi: Chto katehorii yazyka hovoriat nam omyshlenii (Women, Fire, and Dangerous Things: What Categories Reveal About the Mind) / Per. s angl. Y.B. Shatunovskoho, Moskva: Yazyki slavianskoy kul'tury, 2004., ?. 226. Print.
Lippman, Volt. Obshchestvennoe mnenye (Public opinion). – Moskva. 2004., 376 s. Print.
Lotman Yu.M. Struktura khudozhestvennoho teksta (Structure of artistic text). — ?oskva., 1970. Print.
Morris Ch. ????????? ?????? ?????? (The basis of the theory of signs) // Semiotika. - Moskva., 1983., s. 37-89. Print.
Nechuy-Levyts'kyy, Ivan. Kaydasheva sim’ya; (Kaydash’s Family). Kharkiv: Vesta: Ranok, 2003. Print.
Nycz, Ryszard. „Niepewna jasno??” tekstu i „wierno??” interpretacji... Czerwona serja, t. 15...s. 27-47. Print.
Peirce Ch. S. Lohika kak semiotika: teoriya znakov (Logic as semiotics: the theory of signs). // Metafizicheskie issledovaniya. Vyp. 11. 1999., s. 199-217. Print.
Pisarkowa K., Konotacja semantyczna nazw narodowo?ci, „Zeszyty Prasoznawcze” 1976, ?1, s.5-26. Print.
Postovalova V. Y. Nauka o yazike v svete ideala tselnoho znaniya (The science of language in the light of the ideal of integral knowledge) // Yazyk i nauka kontsa XX veka. – ?oskva., 1995. – 342-420 s. Print.
Prus Boles?aw. Lalka. Wroc?aw: Zak?ad Narodowy im. Ossoli?skich, 1991. Print.
Puzynina Jadwiga. J?zyk warto?ci. Wyd. PWN. Warszawa, 1992., 264 s. Print.
Rozmowa z prof. Jerzym Bartmi?skim, pod. red. Katarzyny Grzybowskiej. s.9. Print.
Rurawski, Józef: W?adys?aw Reymont. Warszawa 1977, W. P ., s . 481. Print.
Sadokhyn A. P., Hrushevytskaia T. H. Etnolohiya (Ethnology). – ?oskva., 2000. 304 s.
Schwarze ?h. Lexique et comprehension textuelle // Sonderfoshungbereich. Universitat Konstanz, 1985. ? 112. P. 38–87. Print.
Selivanova O. O. Suchasna linhvistyka: napriamy ta problemy (Modern Linguistics: Directions and Problems).– Poltava., 2008. – 712 s. Print.
Semashko T. F. Stereotip kak frahment yazykovoi kartiny mira (Stereotype as a fragment of the language picture of the world). / Fylolohicheskie nauki, ?2 (32). 2014., s. 176-179. Print.
Sienkiewicz, Henryk. Z pami?tnika pozna?skiego nauczyciela. Wolne lektury. Web.
Skubalanka, Teresa. Wiersz Mickiewicza „Te rozkwit?e ?wie?o drzewa...” w?ród konwencji stylistycznych epoki. J?zyk Artystyczny 10. ?l?sk. (1996): 53-60. Print.
Slavianskie drevnosti (Slavic antiquities). Etnolinhvisticheskiy slovar / pod obshchei red. N.Y. Tolstoho. ?oskva., 1995-2008. ?. 1-4. Print.
S?awkowa, Ewa. Instrumentarium badawcze wspó?czesnego j?zykoznawstwa w opisie semantyki tekstu artystycznego (wybór zagadnie?). Cherwona serja, t. 15, pod red. A. Pajdzi?skij I R. Tokarskiego. Lublin, Wyd. UMCS, 2001, s. 9-27. Print.
S?ownik J?zyka Polskiego PWN // https://sjp.pwn.pl/. Web.
Sosiur, Ferdinan de. Kurs zahalnoi linhvistyky (Cours de linguistique generale): per. s fr. / Ferdinan de Sosiur ; Per. A. Korniichuk, K. Tyshchenko. – Kyiv., 1998 . – 324 s. Print.
Stereotypy j?zykowe. [w:] Wspó?czesny j?zyk polski. Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. II, pod red. Jerzego Bartmi?skiego. Wroc?aw. 1993, s. 375. Print.
Sternyn J. A. Leksicheskoe znachenie slova v rechy (Lexical meaning of the word in speech). – Voronezh., 1985., 137 s. Print.
Svydnyts'kyy, ?natoliy. Lyuborats'ki. Kyiv: Znannya, 2016.– ?. 98. Print.
S???1? John R. Reference as a speech act. In: Sea?1e, J. R, Speech Acts. An Essay in the Philosophy of Language. Chap. 4. Cambridge University Press, London, 1969, p. 77—96. Print.
Thackeray, William. Vanity Fair. Penguin Classics, 2003. Print.
Tokarski Ryszard, 2014, ?wiaty za s?owami. Wyk?ady z semantyki leksykalnej, Lublin.,371 s. Print.
Tokarski Ryszard. Konotacja a problemy kategoryzacji. J?zyk a kultura, t. 20. Wroc?aw., 2008. - 143-161 s.Print.
Tolstoi N. Y., Tolstaia S. M. Slavianskaia etnolynhvystyka: voprosy teorii (Slavic ethnolinguistics: questions of theory). ?oskva., 2013. Print.
Vereshchahyn E.M., Kostomarov V.T. Yazyk i kultura (Language and culture). - ?., 1983. 269 s. Print.
Vilinbakhova E. L. Linhvisticheskoe izuchenie stereotipov (Linguistic study of stereotypes). Sankt-Peterburg. 2015., 72 s. Print.
Vilinbakhova E. L. Stereotyp v lynhvystyke: obekt ili instrument issledovaniya? (Stereotype in linguistics: an object or research tool?) // Sbornik nauchnykh statei po materialam Pervoi konferentsii-shkoly «Problemy yazyka: vzghliad molodykh uchenykh». – ?., 2012. – ?. 19-28. Print.
Vitalii Zhaivoronok (red.), 2006, Znaky ukrainskoi etnokultury: Slovnyk-dovidnyk, Kyiv. Print.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
All articles published in Journal of Advances in Linguistics are licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
